ریل راهنما
- ریل وسیله ای است از جنس صلب که نقش هدایت کابین و وزنه تعادل را در یک خط مستقیم عمودی دارد و در ارتفاع های معینی بوسیله اجزایی به نام براکت به اسکلت چاه متصل میگردد.
- ریل ها از فولاد ساختمانی ساده دارای تنش کششی بیشتر از ۳۷۰ نیوتن بر میلیمتر مربع و کمتر از ۵۲۰ نیوتن بر میلیمتر مربع به شکل حرف T و به طول ۵ متر ساخته میشوند.
- ریل های راهنما با داشتن انتهایی به شکل نری و مادگی روی هم سوار میشوند.
- متداولترین آن ها برای قاب وزنه T45 ، T50، T45 توخالی و در سرعت بالای ۲.۵ متر بر ثانیه T70 و T82 است.
- برای هدایت کابین ریل های T70 وT82 برای سرعت کم و آسانسورهای سبک و T89 ، T90 (آسانسورهای لیفتراکی ، گیرلس ظرفیت متوسط و هیدرولیک)و T125 ، T127 (آسانسورهای بیماربر ، گیرلس ظرفیت بالا و خودروبر) برای سرعت بالا یا آسانسور سنگین به کار می رود.
- قسمت درگیر با کفشک کابین یا قاب وزنه نوک ریل است که دارای ضخامت ۵ و ۹ و ۱۶ است.
تیغه نری و مادگی ریل آسانسور
T70 یعنی اندازه پشت بال ۷۰ میلیمتر. در این ریل ضخامت نوک ریل ۹ میلیمتر T70x65x9
ریل های بدون ماشین کاری دارای پسوند/A و ریل ماشینکاری شده مناسب برای سرعت ۱/۵ به بالا دارای پسوند/B میباشد.
مقررات ایمنی ریل های راهنما:
کابین و وزنه تعادل بایستی هر کدام به وسیله حداقل ریل راهنمای سخت، هدایت شوند.
توان و استحکام ریل ها، متعلقات و اتصالات آن ها باید جهت تحمل نیروهای ناشی از عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت) و همچنین انحنا و پیچ های ناشی از بار نامتعادل داخل کابین ، کافی باشد.
ریل های راهنما باید به گونه ای به براکت ها و سازه ساختمان ها محکم شوند که اثرات نامطلوب ناشی از نشست ساختمان یا انقباض بتن، به صورت خودکار یا با تنظیم ساده ای قابل جبران باشد.
جوشکاری ریل ها به همدیگر یا به براکت ها و ساختمان ممنوع میباشد.
پشت بند ریل آسانسور:
پلیت های ضخیم فلزی دارای ۸ سوراخ که برای اتصال ریل ها به هم کاربرد دارند که ۴ سوراخ برای هر ریل در نظر گرفته شده است.
پشت بند فابریک ریل آسانسور
براکت ریل آسانسور:
ریل ها در ارتفاع های معینی بوسیله اجزایی به نام براکت به اسکلت چاه متصل می گردند.
بسته به نوع ریل، براکت مخصوص آن باید استفاده شود.
انواع مختلفی براکت وجود دارد که متداولترین آنها نوع معروف به اتیسی که معمولا برای ریل کابین می باشد.
براکت ها یا آبکاری شده اند یا معمولی که باید ضد زنگ زده شود.
درآسانسور های پکیج و یا شاید برخی از برندهای داخلی، براکت هادو یا چند تکه هستند که تنظیم آنها راحتتر انجام میشود. در ضمن در اتصال آنها به آهنکشی از جوش استفاده نمی شود و پیچ و مهره می شوند.
برکت اوتیسی مخصوص ریل کابین آسانسور و براکت نبشی مخصوص ریل وزنه آسانسور
لقمه ریل آسانسور:
لقمه ها قطعاتی هستند که ریل را به براکت وصل میکنند.
استفاده از لقمه بخاطر این است که در شرایط آب و هوایی مختلف ، اجازه انبساط و انقباض به ریل ها داده شوه و همچنین نشست ساختمان طی سالها در ریل ها تنش ایجاد نکند.
بسته به نوع ریل، لقمه مخصوص آن استفاده می شود.
لقمه نگهدارنده ریل آسانسور
سیم شاقول:
نصاب های مختلف ابزار مختلفی جهت شاقول کردن در دسترس دارند . برای شاقول میتوان از ریسمان ، نخ ماهیگیری و سیم فلزی نازک دارای فنریت و جنس محکم استفاده نمود که گزینه آخر پیشنهاد میگردد :زیرا اگر مقاومت شاقول پایین باشد در هنگام جوشکاری براکت ها ممکن است نخ بسوزد و شما را درگیر شاقول ریزی مجدد کند .
ابزار شاقول
آماده سازی چاه آسانسور
مهم:خط مبنا از کارفرما گرفته شود خط مبنا خطی است که راستای دو ریل کابین باید موازی با آن باشد. این خط می تواند دیوار روبروی چاه آسانسور باشد.
- لازم است ابتدا چاله آسانسور تمیز شود و داربست داخل چاه (طوریکه مزاحم نصب ریل نباشد) اجرا شود.
- محل قرار گیری براکت ها روی کلاف آهنکشی اگر داخل سیمان و دیوار چاه رفته باشند تخریب شوند.
- وجود بالابر ساختمان در بالای چاه جهت جابجایی ریل ها.
- وجود نبشی ۴ جهت شاقول ریزی و ساخت شابلون.
- برق جهت جوشکاری و روشنایی کافی موقع تنظیم ریل ها.
شاقول اندازی
- در صورت داشتن نقشه اجرایی، طبق نقشه و با توجه به قرارگیری محل ریل ها سیم شاقول ها را آویزان میکنیم. بدین ترتیب که روی نبشی ۴ ، فاصله ۲ سیم شاقول را با تیغه اره چاک زده و روی سیم شاقول وزنه ای میبندیم و آنرا از محل چاک آویزان میکنیم تا به نزدیک کف چاله برسد و مقداری را در بالا دور نبشی می پیچانیم و محکم میکنیم.
- چاه را تا پایین کنترل میکنیم تا شاقول به جایی گیر نباشد و اگر نیاز به جابجایی نبشی سیم شاقول ها هست انجام شود .در این مرحله فاصله سیم شاقول تا جلوی آهنکشی برای هر طبقه را با متر اندازه میزنیم.
- از آنجا که اکثر آهنکشی ها به دلایل مختلف خطا دارند ممکن است فاصله سیم شاقول تا آهنکشی در همه طبقات یکسان نباشد،میانگین فاصله ها را در نظر میگیریم تا دو فاصله سیم شاقول تا جلوی آهنکشی به عددی نزدیک بهم متمایل گردد ، با اینکار خطای آهنکشی را به قسمت پشت و ریل وزنه منتقل میکنیم و در موقع نصب درب کمترین تلورانس را داریم.
سپس :
- بعد از کنترل های لازم نبشی بالا را جوش داده فیکس میکنیم. سپس نبشی دیگری را برای ثابت کردن سیم شاقول ها در پایین چاه و چاله آسانسور، به فاصله دو سیم شاقول چاک زده روی کلاف چاله قرار میدهیم و به سیم شاقول ها نزدیک میکنیم.
- جهت خواب سیم شاقول وزنه آنرا درون سطل روغن سوخته یا آب میگذاریم و منتظر میمانیم تا نوسان شاقول کاملا از بین برود. وقتی سیم شاقول در جای خود ثابت شد نبشی را با احتیاط نزدیک و سیم را در محل چاک فیکس کرده نبشی را جوش داده و سیم را می پیچانیم.
فیکس کردن سیم شاقول ریل آسانسور
لازم به ذکر است: در آسانسورهای خاص مانند کاراسلینگ، ریل ضربدری ، ریل معکوس، گیرلس، روملس و … وجود نقشه الزامیست.
در صورت نبود نقشه یکی از روش ها این است که:
در وزنه پشت
- (۲÷عمق چاه) منهای فاصله ریل وزنه تا دیوار (تقریبا ۱۲سانتیمتر) – فاصله نوک ریل کابین تا جلوی آهنکشی
- فاصله نوک ریل وزنه از دیوار پشت را تقریبا ۱۲سانتیمتر گرفته و آکس دهانه ریل های وزنه آکس چاه باشد.
- دهانه ریل وزنه معمولا ۶۴-۷۴-۸۴-۹۴-۱۰۴ سانتیمتر میباشد که در آسانسورهای با ظرفیت بالا دهانه ریل وزنه را بزرگتر میگیرند.
چاه آسانسور با ریل وزنه پشت
در وزنه بغل
- (۲÷عمق چاه) منهای فاصله نوک ریل تا جلوی آهنکشی
- فاصله پشت ریل ها تا آهنکشی را ۳ سانتیمتر فرض میکنیم.
لازم به ذکر است باتوجه به نوع ساخت ریل محل قرارگیری سیم شاقول نسبت به ریل تفاوت دارد که با داشتن موقعیت ریل ها محل سیم شاقول پیدا می شود.
ساخت شابلون ریل با نبشی
- روش دیگر که در برخی از نصاب ها بجای ساخت ریل استفاده میکنند ساختن شابلون با نبشی ۵ است.
- دو نبشی به اندازه بیشتر از دهانه ریل به صورتی که تیغه های ریل ها را بگیرند، بریده و مطابق شکل پشت به پشت به هم قرار داده در فواصلی دو سوراخ ۱۲ ایجاد کرده پیچ و مهره رد می کنیم سرپیچ را به نبشی جوش می دهیم.
- بین دو نبشی لاتون قرار می دهیم به صورتی که با بستن مهره ها نبشی ها به صورت فک تیغه ریل ها را محکم بگیرند و بیش از حد سفت نشوند و شابلون را خم نکنند .
- دو پلیت کوچک (یا دو تکه نبشی ۵ پشت به پشت) در دو سمت شابلون و در زیر آن پشت به پشت بفاصله دهانه ریل به یکی از نبشی ها جوش می دهیم (رنگ زرد در شکل زیر) شابلون ریل به فرم های دیگری نیز ساخته می شود.
- ریل ها را از لحاظ نداشتن پیچیدگی و زدگی کنترل میکنیم و با گازوئیل می شوییم.
- ارتفاع چاه را متر زده تا مطمئن شویم ریل به تعداد کافی وجود دارد.
چاه آسانسور با ریل وزنه بغل
اجزای نصب ریل وزنه بغل
نکته۱:
در ساختمان هایی که دو چاه آسانسور دارند و بفرض ۸ طبقه و ارتفاع چاه ۲۸.۷۵ متر در هر چاه ، هر سمت ۵.۷۵ شاخه ریل استفاده می شود یعنی از ۶ شاخه ریل ۱.۲۵ متر کمتر. با استفاده کردن این ۱.۲۵ متر بایستی در هر چاه ۱۲ جفت و در نتیجه ۲۴ جفت ریل مصرف کنیم.
نکته۲:
برخی مواقع ریل را از کف چاله کار میکنند علت این امر عدم استفاده از تکه ریل و خرید ریل اضافه می باشد مثلا با متر زدن مشخص می شود که با شروع کردن ریل از کف چاه در بالا ۵۰سانتیمتر ریل لازم داریم در نتیجه ریل را ۳۰ سانت بالاتر کار کرده تا نیاز به تکه ریل از بین برود.
اولاً
در این صورت بعدا بایستی زیر ریل ها با سکویی پوشانده شده و پلیت فلزی قرار گیرد.
دوماً
میزان ارتفاعی که ریل می تواند بالاتر کار شود اینگونه محاسبه می شود که وقتی کابین روی سکو قرار میگیرد و بافر هم فشرده می شود (فشردگی بافر پلی اورتان ۱۴سانتیمتر) فاصله کفشک زیر کابین تا نوک ریل حداقل ۱۴ سانتیمتر باشد.
نکته۳:
معمولا ریل های اول را اینگونه کار میکنند که ریل های اولی در یک سمت قسمت نری بالا باشد. و در سمت مقابل قسمت مادگی بالا باشد. علت هم این است که اگر لازم شد در بالای چاه از تکه ریل استفاده شود و در یک شاخه ریل را نصف کنند، یه سمت نری ریل و یه سمت مادگی ریل استفاده شود.
- تعداد ریل ها ، پشت بندها، براکت ها، لقمه و پیچ مهره ها را کنترل می کنیم تا به تعداد کافی موجود باشند.
- پشت بندها را روی یک سمت ریل ها می بندیم البته محکم نمی بندیم.
( با توجه به نکته ۳، نصف پشت بندها در سمت نری ریل ها و نصف دیگر در سمت مادگی ریل ها بسته می شوند.)
- ریل ها را جلوی ورود چاه قرار می دهیم به گونه ای که بتوان آن ها را با بالابر به داخل چاه کشید.
- در ساختمان های با تعداد طبقات زیاد ریل ها را در طبقات پخش میکنند تا دسترسی آسانتر باشد.
- لقمه ها را هم روی براکت ها می بندیم البته محکم نمی بندیم.
شابلون ریل آسانسور
برای نصب ریل موارد ایمنی زیر را باید رعایت کرد
((لطفا حتما موارد ایمنی را رعایت کنید. کفش، کلاه، کمربند ایمنی، دستکش و لباس مناسب استفاده کنید ، محل قار گرفتن روی داربست را از تخته های مناسب و به تعداد کافی استفاده کنید))
مراحل نصب ریل ها به صورت زیر می باشد
برای بالا کشیدن ریل ها توسط بالابر از شگل استفاده کنید. بدین صورت که درمحل سوراخ بالای پشت بند شکل را بسته و قلاب بالابر را داخل آن می اندازیم.
شکل جهت بالابردن ریل آسانسور
گونیا کردن ریل اول
ریل اول را در چاله قرار داده اولین براکت را در محل اولین کلاف روی ریل می بندیم سپس با گونیا یه نفر بالای ریل و یک نفر در چاله ریل را تنظیم کرده اولین براکت را اول خال جوش زده (روش بهتر استفاده از چندین انبر قفلی است) سپس جوش می دهیم.
گونیا کردن ریل اول
شابلون ریل
در محل براکت های بعدی شابلون ریل را روی ریل ها به صورت صحیح میبندیم و با قرار دادن تراز از تراز بودن آن مطمئن میشویم.
با محکم کردن پیچ های شابلون ریل ها روبروی هم قرار گرفته و نسبت به هم پیچیدگی نخواهند داشت .
براکت را در محل کلاف بروی ریل ها محکم کرده و با قرار دادن گونیا عقب ، جلویی و جابجایی ریل ها را تنظیم میکنیم و براکت را خالجوش و بعد از تنظیم دو ریل ، جوش کامل می دهیم.
شابلون نوع اول (با استفاده از پلیت جوش خورده و علامت گذاری شده)
شابلون نوع دوم (با استفاده از گونیا)
تمیز کردن نری و مادگی ریل
مواظب باشید الکترودی که روی انبرجوش قرار دارد به ریل یا سیم شاقول نخورد.موقع قرار دادن ریل بعدی دقت شود محل نری و مادگی ریل ها به خوبی توسط یک برس سیمی تمییز شده باشند و یک نفر در بالا با گونیا ریل را با سیم شاقول حدودی تنظیم کرده و یه نفر دیگر پشت بند را به ریل پیچ و مهره کرده و به صورت ضربدری پیچ ها را محکم میکند.
تمیز کردن نری و مادگی ریل با برس سیمی
نحوه صحیح قرارگیری ریل ها بصورت نری،مادگی
بعد از تنظیم و مهار ریل توسط براکت ها ، محل پشت بندها را بررسی کرده و در صورت ناتراز بودن با لاتون گذاری بین پشت بند و ریل این ناترازی را رفع میکنیم.
(بهترین وسیله استفاده از تراز ۱ متری می باشد) همچنین با استفاده از سنباده محل پشت بندها را صاف و صیقلی کرده و لبه و پلیسه را از بین میبریم و به همین ترتیب سایر ریل ها را نصب و تنظیم میکنیم.
نحوه صحیح قرارگیری ریل ها بصورت نری،مادگی
ممنون بابت مطالب مفید و آموزنده ای که قرار دادید
درود بر شما . خوشحالیم که بهره مفید بردید
بسیار عالی.ممنون از آموزش مفید و کاربردی شما مهندس عزیز
درود بر شما ، خوشحالیم که برای شما مفید بوده . موفق و پیروز باشید
تشکر بابت مطالب مفیدی که در سایت قرار دادین خیلی خوب بود استفاده کردیم.
در صورت امکان نقشه ها و فاصله اندازه ها را با توجه به مرکز ثقل و سیستم سردرب کابین در سیستمهای مختلف هم قرار بدین تا کاملتر بشه
موفق باشین