تاریخچه آسانسور
تاریخچه پیدایش آسانسور به ۲۵۳سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. ارشمیدس وسیله ای شبیه به آسانسور اختراع کرد که قابلیت حمل یک نفر را برای ارتفاعات نه چندان زیادرا داشت. این آسانسور دستی نمونه ای از نخستین حرکات بشر برای ساختن یک بالابر بود.
البته گفته شده که مصریان باستان نیز به وسیله بالابر در اهرام حرکت می کردند. در سال۱۸۵۰ نخستین آسانسور هیدرولیکی برای یک ساختمان ۴ طبقه ساخته شد. در سال۱۸۵۳ الیشا گریوز اتیس(Elisha Graves Otis) از اهالی نیویورک، آسانسوری با نوعی ایمنی خودکار برای ممانعت از سقوط سکوی این وسیله ساخت. در صورتی که ریسمان آسانسور پاره می شد، این سیستم ایمنی به فریاد سرنشینان می رسید.
فناوری ساخت آسانسور
در ایتالیا روزانه بیش از ۱۰۰میلیون نفر از آسانسور استفاده می کنند. پس از این کشور، آمریکا با داشتن ۷۸۰هزار دستگاه آسانسور و چین با ۷۰۰هزار رتبه های دوم و سوم را در اختیار داشتند.
البته این آمار به سال ۲۰۱۸ مربوط می شود که توسط NEII منتشر شده و با سرعتی که نزد چینی ها سراغ داریم، به احتمال فراوان، این آمار دچار تغییر و تحولات شده است.
برخی از آسانسورها هم اکنون شکل توریستی به خود گرفته اند. یکی از همین مدل ها، آسانسور سانتاژوستا در شهر لیسبون پرتغال است؛ آسانسوری که بیشتر به یک بالابر می ماند و حدود ۱۰۷سال قدمت دارد.
کار ساخت این آسانسور در سال۱۹۰۰ آغاز شد و ۲ سال بعد به پایان رسید؛ آسانسوری که کار طراحی آن را «رائول مسنیر ده پونسارد» برعهده داشته است.
اگرچه این مدل با بخار کار می کرد اما در سال۱۹۰۷ از الکتریسیته برای به حرکت درآوردنش سود جسته شد. این سازه ۴۵ متر ارتفاع دارد و می تواند ۲۴ مسافر را با خود حمل کند که این روزها شکل گردشگری به خود گرفته و مردمی که برای دیدن لیسبون می روند، از این آسانسور زیبا دیدن می کنند.
ماشین آتوود
آتوود یک کار هم برای ایمن سازی این آسانسور اولیه انجام داده بود. اگر هنگام بالا و پایین رفتن، طناب پاره می شد، قسمت انتهایی طناب روی قرقره قفل می ماند و این کار باعث می شد تا آسانسور به رغم سقوط آزادی که از ارتفاع به سمت پایین داشت، به زمین برخورد نکند و سوارشونده (در اینجا به معنای فردی که سوار آسانسور می شود)، جان سالم به در ببرد.
اگر ارشمیدس را خالق بالابری ساده و آتوود را خالق آسانسوری اولیه فرض کنیم، باید از آقای اتیس هم به عنوان مبتکر ساخت آسانسورهای نوین نام ببریم؛ فردی که هم اکنون بزرگ ترین کارخانه ساخت آسانسور در دنیا به نام وی مشغول به فعالیت است.
اولین آسانسور به شکل امروزی
در ساخت برج ها و ساختمان های بلند موضوع آسانسور ایمن، راحت و سریع باید در اولویت قرار گیرد. در این بین رقابتی نیز بین آسانسورسازان شکل گرفت.
برج شانگهای
تاریخچه آسانسور در ایران
آسانسورهای امروزی از حدود ۵۰سال پیش وارد کشور شده و اولین فروش آسانسور در کشور مربوط به یک شرکت سوئیسی است که توسط یک شرکت ایرانی خریداری شد. بعد از آن نیز شرکتهای خارجی دیگر در این زمینه فعالیت داشتند.
اولین کارخانه آسانسورسازی در ایران
اولین کارخانه آسانسورسازی در ایران توسط وزارت مسکن و شهرسازی در سال۱۳۵۰ در شهر صنعتی البرز قزوین تحت لیسانس یک شرکت سوئیسی راهاندازی شد و بعد از آن نیز کارخانجات دیگری توسط شرکتهای خارجی در ایران فعالیت کردند، اما با توجه به تحریم وسایل بعد از انقلاباسلامی و براساس ضرورت و نیاز، دستاندرکاران شروع به فعالیتهای تولیدی در زمینه ساخت قطعات یدکی آسانسور کردند و درواقع آسانسور به صورت تلفیقی در کشور تولید و نصب شد تا اینکه در دهه ۷۰ مجوز واردات صادر شد و بهدنبال آن، واحدهای فروش آسانسور بهصورت رسمی و غیررسمی بهوجود آمدند.
قسمت اعظمی از آسانسورهایی که از سالهای دور در ایران مشغول به حملونقل مسافر هستند، دارای گواهی استاندارد نبوده و اساساً فعالیت آنها در خط همکف به طبقات، غیرقانونی است.